पीक विम्यात शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा: वन्य प्राणी व मुसळधार पावसाच्या नुकसानीवरही मिळणार भरपाई

शेतकरी बांधवांसाठी खरीप 2026 पासून प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेत मोठा बदल लागू होत आहे. आता वन्य प्राण्यांच्या हल्ल्यामुळे झालेले फसल नुकसान तसेच अतिवृष्टी, मुसळधार पाऊस किंवा पूरस्थितीमुळे झालेले नुकसान देखील या योजनेत कव्हर केले जाईल. यामुळे शेतकऱ्यांना दुहेरी दिलासा मिळणार आहे.

कोणते वन्य प्राणी कव्हर?

खालील वन्य प्राण्यांमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई विमा योजनेत समाविष्ट केली आहे:

• हत्ती

• रानडुक्कर

• नीलगाय

• हरीण

• माकडे

या प्राण्यांमुळे शेतांमध्ये मोठे नुकसान होते, त्यामुळे आता या नुकसानीसाठी शेतकऱ्यांना अधिकृत विमा संरक्षण मिळणार आहे.

कव्हरेज कोणत्या राज्यांसाठी?

या विस्ताराचा लाभ खालील राज्यांतील शेतकऱ्यांना मिळेल:

• ओडिशा

• छत्तीसगड

• झारखंड

• मध्यप्रदेश

• महाराष्ट्र

• कर्नाटक

• केरळ

• तामिळनाडू

• उत्तराखंड

वन्य प्राण्यांमुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होणाऱ्या राज्यांसाठी हा निर्णय महत्वाचा ठरणार आहे.

72 तासांत नुकसान नोंदणी – महत्त्वाचा नियम

पीक विमा दावा मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांनी खालील प्रक्रिया पूर्ण करावी:

1. नुकसान झाल्यानंतर 72 तासांच्या आत नोंदणी करणे आवश्यक.

2. पीक विमा ॲपमध्ये जिओटॅग केलेले फोटो अपलोड करणे बंधनकारक.

3. नुकसानाचे प्रमाण स्पष्ट दिसेल अशी फोटोमाहिती देणे.

यामुळे दाव्यांचे समाधान प्रक्रिया अधिक जलद होईल.

राज्य सरकारांची जबाबदारी

विमा कव्हरेज योग्य पद्धतीने लागू करण्यासाठी राज्य सरकारांना:

• जबाबदार वन्य प्राण्यांची अधिकृत यादी जाहीर करणे

• पूर्वीच्या आकडेवारीच्या आधारे वन्य प्राण्यांचे हल्ले होणारे असुरक्षित जिल्हे निश्चित करणे

• जिल्हास्तरावर मार्गदर्शक सूचना जारी करणे

ही माहिती आधी जाहीर केली गेल्यास दाव्यांची पडताळणी सोपी होईल.

शेतकऱ्यांसाठी याचा अर्थ काय?

या नवीन तरतुदींमुळे शेतकऱ्यांना खालील मोठे फायदे मिळणार आहेत:

• हवामानामुळे आणि वन्य प्राण्यांमुळे होणाऱ्या दुहेरी नुकसानीपासून संरक्षण

• अधिक सुरक्षित पीक उत्पादन

• विमा दाव्याची जलद प्रक्रिया

• आर्थिक जोखमींमध्ये घट

अत्यंत अस्थिर हवामान परिस्थिती आणि वाढत्या वन्य प्राण्यांच्या संख्येमुळे शेतकऱ्यांचे नुकसान वाढत आहे. अशा परिस्थितीत हा निर्णय खरोखरच दिलासा देणारा आहे.

शेवटची नोंद

खरीप 2026 पासून लागू होणारा हा बदल शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्वाचा आहे. अतिवृष्टी आणि वन्य प्राण्यांमुळे होणाऱ्या नुकसानीमुळे शेतकरी आर्थिकदृष्ट्या अडचणीत सापडतात. नवीन कव्हरेजनंतर त्यांचे नुकसान मोठ्या प्रमाणात भरून निघण्याची अपेक्षा आहे.