१४ दिवसांच्या प्रतीक्षेनंतर कापूस खरेदी सुरू, बाजारभाव वाढणार का…?

यवतमाळ जिल्ह्यातील कापूस उत्पादकांसाठी महत्त्वाची बातमी! सीसीआयने (Cotton Corporation of India) १४ दिवसांनंतर पुन्हा कापूस खरेदी सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. ११ फेब्रुवारीपासून तांत्रिक अडचणींमुळे कापूस खरेदी थांबवण्यात आली होती. 

मात्र, आता २४ फेब्रुवारीपासून सीसीआयच्या १५ केंद्रांवर खरेदी प्रक्रिया सुरू होणार असल्याची माहिती अधिकृतरीत्या जाहीर करण्यात आली आहे.

यवतमाळ – कापूस उत्पादनाचा प्रमुख जिल्हा:

यवतमाळ जिल्हा कापूस उत्पादनासाठी प्रसिद्ध असून, दरवर्षी येथे २५ लाख क्विंटल कापसाची उलाढाल होते. यंदा सीसीआयने झरी वगळता जिल्ह्यातील सर्व १५ तालुक्यांमध्ये खरेदी केंद्रे उघडली होती. ११ फेब्रुवारीपूर्वी तब्बल १५ लाख क्विंटल कापूस खरेदी करण्यात आला होता. मात्र, अचानक खरेदी बंद केल्याने शेतकऱ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर चिंता निर्माण झाली होती.

(टीप: सर्व शेतमालाचे जिल्ह्यानुसार व सर्व बाजार समितीचे बाजारभाव खालील लिंक वर पाहायला मिळतील👇🏻)
https://www.krushikranti.com/bajarbhav

पणन महासंघाच्या गैरहजेरीमुळे शेतकऱ्यांची अडचण:

पूर्वी सीसीआयसोबत पणन महासंघ (Marketing Federation) देखील कापूस खरेदी करायचे. शिवाय खासगी व्यापाऱ्यांकडूनही खरेदी केली जात होती. त्यामुळे शेतकऱ्यांकडे अनेक पर्याय उपलब्ध होते. मात्र, या वर्षी केंद्र सरकारने पणन महासंघाला सब-एजंट म्हणून नियुक्त केलेले नाही. परिणामी, शेतकऱ्यांसाठी केवळ सीसीआयचाच एकमेव पर्याय उपलब्ध राहिला. अशा स्थितीत, १४ दिवस कापूस खरेदी केंद्र बंद राहिल्याने शेतकऱ्यांना मोठ्या अडचणींना सामोरे जावे लागले.

खासगी व्यापाऱ्यांनी घेतला फायदा?

सीसीआयच्या खरेदी बंदीमुळे शेतकऱ्यांना कापूस खासगी व्यापाऱ्यांकडे विकण्याशिवाय दुसरा मार्ग नव्हता. गेल्या १४ दिवसांत खासगी व्यापाऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणावर कापूस खरेदी-विक्री करत मोठी उलाढाल केली असल्याचे बोलले जात आहे. मात्र, शासनाकडून व्यापाऱ्यांवर कोणतेही नियंत्रण नसल्याने अनेक शेतकऱ्यांना कमी दरात कापूस विकावा लागला.

गर्दीवर नियंत्रण – यंत्रणेपुढील मोठे आव्हान:

सध्या अजूनही ५ ते ६ लाख क्विंटल कापूस शेतकऱ्यांकडे शिल्लक आहे. त्यामुळे खरेदी केंद्रे सुरू होताच शेतकरी मोठ्या प्रमाणात विक्रीसाठी येणार आहेत. परिणामी, गर्दीवर नियंत्रण ठेवण्याचे मोठे आव्हान प्रशासनासमोर उभे राहिले आहे.

शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना:

✔ कापूस विक्रीसाठी लवकर निघण्यापूर्वी स्थानिक खरेदी केंद्रावर तारीख आणि वेळ जाणून घ्या.
✔ केंद्रावर मोठी गर्दी होऊ नये यासाठी नियोजनबद्ध पद्धतीने कापूस विक्रीसाठी जा.
✔ सरकारच्या निश्चित किमतीपेक्षा कमी दर देणाऱ्या व्यापाऱ्यांपासून सावध राहा.

निष्कर्ष:

१४ दिवसांच्या प्रतीक्षेनंतर अखेर शेतकऱ्यांना दिलासा मिळाला आहे. कापूस खरेदी पुन्हा सुरू झाल्याने आता शेतकऱ्यांना योग्य दर मिळण्याची अपेक्षा आहे. प्रशासनाने व्यापाऱ्यांवर देखरेख ठेवून योग्य दर मिळवून द्यावा, अशी मागणी शेतकरी करत आहेत.