महाराष्ट्र हवामान अपडेट: ‘डबल अटॅक’मुळे हिवाळा अस्थिर – रब्बी पिकांवर गंभीर परिणाम
24-11-2025

महाराष्ट्र हवामान अपडेट — हिवाळ्यात ‘डबल अटॅक’, रब्बी पिकांसाठी वाढली चिंता
महाराष्ट्रातील हवामानात गेल्या काही दिवसांत मोठा बदल पाहायला मिळतो आहे. दिवसागणिक तापमानात चढ-उतार, अचानक पडणारा पाऊस आणि हिवाळ्यातील अस्थिरता यामुळे रब्बी हंगामात अनिश्चितता निर्माण झाली आहे. भारतीय हवामान खात्याने (IMD) जाहीर केलेल्या अंदाजानुसार, यावर्षी हिवाळा लांब, तीव्र आणि फारसा अस्थिर राहण्याची शक्यता व्यक्त केली आहे.
आगामी आठवड्यातील हवामान अंदाज
23 ते 27 नोव्हेंबरदरम्यान
- कोकण, मध्य महाराष्ट्र, मराठवाडा व विदर्भात हलका ते मध्यम पाऊस
- दिवसाचे तापमान 30–33°C, किमान तापमान 16–20°C
डिसेंबरच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून
- राज्यात तीव्र थंडीची सुरुवात
- विदर्भात तापमान 7–8°C पर्यंत खाली येण्याची शक्यता
- इतर भागात तापमानात 3–5°C घट
जानेवारीत
- कडाक्याच्या थंडीचा कळस
- उत्तर महाराष्ट्रात धुके आणि थंडीची लाट
रब्बी पिकांवर परिणाम
सकारात्मक परिणाम
- गहू, हरभरा, मका – कमी तापमान व कोरडे वातावरण अनुकूल
नकारात्मक परिणाम
- अचानक पावसामुळे सिंचन व्यवस्थेवर अडथळे
- बटाटा, कांदा, टोमॅटो, पालेभाज्या व फळबागांवर रोगांचा धोका
- पाने जळणे, डाग पडणे, वाढ थांबणे
हवामानातील अस्थिरतेची मुख्य कारणे
| जागतिक घटक | प्रभाव |
| La Niña | तापमान घट |
| Negative IOD | अनियमित व अनपेक्षित पाऊस |
| Negative NAO | उत्तर भारतातील थंडी दक्षिण भारतात |
| कमकुवत Jet Stream | थंडीचा दक्षिणेकडे प्रवास |
| Western Disturbance | पावसाचा धोका |
शेतकऱ्यांसाठी महत्वाचा सल्ला
✔ हवामानाचा अंदाज पाहून सिंचन नियोजन करा
✔ उशीरा पेरणी टाळा
✔ पिकांवर संरक्षणात्मक फवारणी करा
✔ तुषार सिंचन / मल्चिंगचा वापर करा
✔ भाजीपाला व फळबागांमध्ये धुक्यापासून संरक्षणात्मक व्यवस्था
निष्कर्ष
आगामी आठवडे महाराष्ट्रातील शेतीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे असणार आहेत. हिवाळ्यातील 'डबल अटॅक'मुळे पिकांवर प्रतिकूल परिणाम होऊ शकतो. हवामान बदलाच्या पार्श्वभूमीवर योग्य नियोजन, तांत्रिक उपाय आणि संरक्षणाचे धोरण अवलंबणे अत्यावश्यक ठरेल.