नोव्हेंबरअर्ध्यावर राज्यात रब्बी पेरणी केवळ १६% — गतवर्षीपेक्षा ६ लाख हेक्टरने घसरली गती

राज्यातील रब्बी हंगामाला जरी सुरुवात झाली असली, तरी पेरणीचा वेग मात्र चिंताजनकरीत्या मंदावला आहे. कृषी विभागाने १० नोव्हेंबर २०२५ रोजी जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार, राज्यभरात आतापर्यंत फक्त ९.१५ लाख हेक्टर क्षेत्रावर रब्बी पिकांची पेरणी झाली आहे. हे राज्याच्या एकूण ५७.८० लाख हेक्टर सरासरी रब्बी क्षेत्राच्या केवळ १६ टक्के इतके आहे.

गतवर्षी याच काळात, म्हणजेच ११ नोव्हेंबर २०२४ रोजी १५.३४ लाख हेक्टर क्षेत्रावर पेरणी झाली होती, जी सरासरीच्या २७% होती. त्यामुळे यंदा पेरणीमध्ये तब्बल ६.१९ लाख हेक्टरने घट झाली आहे.

पेरणीला विलंब होण्याची प्रमुख कारणे

कृषी विभागाने विलंबाची प्रमुख कारणे पुढीलप्रमाणे सांगितली आहेत:

• हवामानातील विसंगती
• आर्द्रतेचा अभाव
• सिंचन व्यवस्थेतील अडचणी
• नोव्हेंबरच्या सुरुवातीला झालेला पाऊस, ज्यामुळे मशागतीची कामे थांबली

यामुळे शेतकऱ्यांना पेरणी पुढे ढकलावी लागत असून अनेक जिल्ह्यांमध्ये रब्बी हंगामाचा वेग संथ राहिला आहे.

विभागनिहाय पेरणीची स्थिती (लाख हेक्टरमध्ये)

मराठवाड्यात पेरणी सर्वात कमी झाल्याचे दिसते तर विदर्भातील काही भागांत सिंचन उपलब्ध असल्यामुळे मर्यादित प्रमाणात पेरणी झाली आहे. पश्चिम महाराष्ट्र आणि खान्देशातही वेग मंदावलेला आहे.

गहू, हरभरा आणि कांदा लागवडीला सर्वाधिक विलंब

तीन प्रमुख रब्बी पिकांपैकी:

• गहू
• हरभरा
• कांदा

या सर्व पिकांच्या पेरणीत यंदा मोठ्या प्रमाणात विलंब झाला आहे. यांना स्थिर आर्द्रता आणि नियमित सिंचनाची आवश्यकता असते. आर्द्रतेचा अभाव आणि रात्रीच्या अनियमित वीजपुरवठ्यामुळे पेरणी पुढे ढकलली जात असल्याचे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.

कृषी विभागाचे आवाहन

कृषी विभागाने उपलब्ध आर्द्रता व फवारणीयोग्य स्थिती असलेल्या शेतकऱ्यांना पेरणी तत्काळ पूर्ण करण्याचे आवाहन केले आहे.
थंडी वाढत असल्याने रब्बी हंगामातील वातावरण पिकांसाठी पोषक ठरेल आणि पुढील काही दिवसांत पेरणीला वेग येईल, असा विभागाचा अंदाज आहे.