सोयाबीनची पेरणी करताय? ‘या’ चुका टाळा अन्यथा होईल मोठं नुकसान!

सोयाबीन हे महाराष्ट्रात खरीप हंगामातील एक महत्वाचं पीक आहे. हवामानातील बदल, जमिनीचा प्रकार, आणि बियाण्यांची गुणवत्ता यामुळे उत्पादनात अनेकदा फरक पडतो. पण जर पेरणीपूर्वी योग्य तयारी केली तर उत्तम उत्पादन मिळवता येऊ शकतं. खाली दिलेल्या १० गोष्टी लक्षात घेतल्यास पीक चांगलं होण्याची शक्यता वाढते.

योग्य जमीन आणि हवामान:

सोयाबीनसाठी मध्यम ते भारी जमिन चांगली असते. खूप हलक्या किंवा आम्लयुक्त जमिनीत पीक नीट उगवत नाही. पेरणीसाठी जूनच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून ते जुलैच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंतचा कालावधी योग्य असतो. यावेळी १०० मिमी इतका पाऊस झालेला असावा.

खोल नांगरणी:

दर २ ते ३ वर्षांनी खोल नांगरणी करावी. यामुळे जमिनीत हवा खेळते, पोषणद्रव्यं नीट मिसळतात आणि मुळे खोलवर जातात. यानंतर जमिनीची मशागत विरुद्ध दिशेने दोनदा करावी.

सेंद्रिय खतांचा वापर:

शेवटच्या मशागतीवेळी शेणखत, कोंबडी खत किंवा इतर सेंद्रिय खत मिसळल्याने जमिन अधिक सुपीक होते. माती मृदू राहते आणि पीक चांगलं वाढतं.

सब-सॉयलरचा वापर आणि बियाण्यांची तपासणी:

पाण्याचा साठा टिकवण्यासाठी सब-सॉयलर वापरावा. यामुळे दुष्काळी परिस्थितीतही पीक तग धरू शकतं. त्यासोबतच दर्जेदार, अंकुरणक्षम बियाणे वापरावं. पॅकिंगवरील माहिती व बियाण्याची मुदत नक्की पाहावी.

किड व रोग नियंत्रण:

पेरणीपूर्वी जमिनीत किडी किंवा रोग आहेत का हे तपासावं. गरज असल्यास योग्य उपाययोजना कराव्यात, ज्यामुळे उत्पादनावर वाईट परिणाम होणार नाही.

पाण्याचं नियोजन:

सिंचन वेळेवर आणि प्रमाणात असावं. खूप पाणी किंवा खूप कमी पाणी दिल्यास पीक खराब होऊ शकतं. शक्य असल्यास ठिबक सिंचन वापरावा.

आधुनिक साधनांचा वापर:

शेतीसाठी जमिनीचं परीक्षण, मोबाईल अ‍ॅप्स किंवा आधुनिक साधनांचा उपयोग केल्यास उत्पादनात सुधारणा होते.

पेरणीचा योग्य वेळ आणि अंतर:

बियाण्यांची पेरणी योग्य वेळी करावी आणि योग्य अंतर ठेवलं जावं. यामुळे प्रत्येक झाडाला वाढण्यासाठी पुरेशी जागा मिळते.

मल्चिंगचा वापर:

मातीवर आच्छादन केल्याने ओलावा टिकतो, मुळे सुरक्षित राहतात आणि मातीचा अपव्यय कमी होतो.

तज्ज्ञांचा सल्ला:

पेरणीपूर्वी आणि लागवडीनंतर स्थानिक कृषी अधिकारी किंवा तज्ज्ञांचा सल्ला घेत राहावा. यातून शंका दूर होतात आणि योग्य मार्गदर्शन मिळतं.

निष्कर्ष:

सोयाबीन पेरणीपूर्वी योग्य नियोजन, योग्य जमीन, सेंद्रिय खतं, सिंचन आणि तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन यांचा योग्य वापर केल्यास शेतकरी अधिक उत्पादन घेऊ शकतात. शेतीत वेळेवर योग्य निर्णय घेणे हीच यशाची गुरुकिल्ली आहे.

हे पण पहा: पंजाबराव डख यांचा आजचा हवामान अंदाज, 'या' दिवशी होणार मुसळधार पाऊस...?